بچهدار شدن ممکن است تغییراتی در مغز تازهپدرها ایجاد کنند
تاریخ انتشار: ۱۳ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۱۳۷۲۳۶
به گزارش همشهری آنلاین به نقل از هلثدی پژوهشگران مغزهای تازهپدرها را اسکن کردند تا این تغییرات مغزی را وجود آنها را حدس میزدند کشف و بررسی کنند. شواهد به دست آمده از بررسیهای حیوانی نشان داده بود که دوران تازه پدر شدن یکی از زمانهایی است که مغز مرد انعطافپذیری عصبی یا نوروپلاستیسیتی افزایشیافتهای را شان میدهد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
داربی ساکسب، استاد روانشناسی در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی و سرپرست این تحقیق میگوید: «دوران تازه پدر شدن یک دوران تطابقی است که در آن پدران میآموزند چگونه از نوزادانشان مراقبت کنند، نشانههای رفتاری آنها را درک و با آنها ارتباط برقرار کنند.
ساکسب یادآور شد: «همه این کارها نیاز به رشد کردن، تغیر پیدا کردن و توسعه یافتن مغز دارند تا انجام این مجموعه رفتارهای جدید امکانپذیر شود.
به گفته او، مغز انسان در طول دورانهای گوناگون زندگی از جمله در ابتدای دوران کودکی و نوجوانی دستخوش تغییرات متعددی میشود. افراد همچنین هنگام نواختن یک ساز موسیقی، صحبت کردن به یک زبان تازه یا گذراندن یک دوره رواندرمانی انعطافپذیری مغزی پیدا میکنند.
ساکسب میگوید گرچه پژوهشهای بیشتری درباره تغییرات مغزی تازهمادران نسبت به تازهپدران وجود دارد، اما تحقیقات در مورد هر دوی آنها هنوز محدود است.
مغز تازهپدرها هم مانند تازهمادرها تغییر میکنداین پژوهشگران برای بررسی این موضوع در آمریکا و اسپانیا مغزهای ۴۰ پدر در انتظار، نیمی در هر کشور را اسکن کردند. آنها همچنین مغزهای یک گروه مقایسه شامل ۱۷ مرد بدون بچه را نیز در اسپانیا اسکن کردند.
پژوهشگران اسپانیایی مغزهای ۲۰ پدر را پیش از اینکه همسرانشان باردار شوند و سپس حدود دو تا سه ماه بعد از زایمان همسرانشان اسکن کردند. پژوهشگران آمریکایی پدران در انتظار را هنگامی که همسرانشان را در سهماهه سوم بارداری یعنی در تقریبا ۳۰ هفتگی بودند، اسکن کردند. آنها بار دیگر هم مغزهای این مردان را هنگامی که کودکانشان ۷ تا ۸ ماه شده بودند، اسکن کردند.
این پژوهشگران به دنبال یافتن تغییراتی در مغز پردها مشابه تغییرات مشاهده شده در مغز مادرها بودند که کاهشهای شگفتانگیز حجم ماده خاکستری در آن رخ میدهد.
ساکسب میگوید: « تصور میکنید که با شروع دوران جدیدی از زندگی مغز شروع به رشد کردن کند. اما در عوض به نظر میرسید که مغز در واقع به طریقی یکپارچهتر و کارآمدتر شده است، این افزایش کارآمدی مغز زنان به خصوص در مناطق مربوط به شناخت اجتماعی رخ میدهد که به پیوندعاطفی مادر با نوزادش مربوط هستند. ما کنجکاو بودیم که ببینیم آیا الگوهای مشابهی در مغزهای پدران هم وجود دارد یا نه و بر اساس آنچه یافتیم تا حدی اینگونه بود.»
به گفته ساکمب، تغییراتی که در مغزهای مردان رخ داده بود، کمتر بارز بودند، تغییراتی ظریفتر بودند و به طور خاص در لایه فوقانی قشر مغز رخ داده بودند، نه در مناطق زیرقشری که بیشتر در عواطف، شناسایی تهدید و چالاکی نقش دارند و تغییرات در آنها در مادران به چشم میخورد.»
پژوهشگران دریافتند در مردان مهمترین تغییرات در قشر مغز رخ میدهد. اسکنهای مغزی نشاندهنده تغییراتی در بخشهایی از قشر مغز بود که اطلاعات بینایی را پردازش میکنند و بخشی از شبکه پیشفرض مغز هستند که میتواند هنگام خیالبافی، یادآوری خاطرات یا فکر کردن درباره آینده فعال شود. این مناطق مغز ممکن است در همدلی هم نقش داشته باشند.
این پژوهشگران هنوز در تلاش هستند که دریابند دلیل این تغییرات چیست.
ساکسب میگوید: «نکته جالب این است که در مردان حتی بدون تاثیر مستقیم بارداری آنچنانکه در زنان رخ میدهد، این تغییرات مغزی به وجود میآیند.» به گفته او، احتمالا تجربه تعامل با نوزاد این انعطافپذیری عصبی را ایجاد میکند.
ساکب میگوید شاید علت تفاوتهای این تغییرات مغزی در مردان گوناگون، تفاوتها در رفتارهای پدری آنها باشد. برخی از پدرها بسیار در مراقبت از نوزاد دخیل میشوند و برخی دیگر کمتر در این مورد دخالت میکنند.
یافتههای این بررسی اخیر در ژورنال Cerebral Cortex منتشر شدهاند.
نقش شبکه پیشفرض مغزکارشناسان میگویند امروزه آگاهی بیشتری درباره تفاوتهای جنسیتی مغزهای مردان و زنان چه از لحاظ ساختاری و چه از لحاظ کارکرد بوجود آمده است.
شبکه پیشفرض مغز یا Default mode network مفهومی است که حدود ۱۰ تا ۱۵ سال است که میان دانشمندان مغز رواج یافته است. ایده این است که مغز حتی هنگامی که فقط به وظایف روزانه فکر میکند، فعال است و این تامل مداوم نتیجه کارکرد همین شبکه پیشفرض است.
همچنین این که فرد در چه نقطهای از دوره زندگیاش قرار داشته باشد، هم تفاوتهایی ایجاد میکند. کانون تمرکز فکری یک شخص در دهه ۲۰ زندگیاش با کانون تمرکز فکریاش در دورانی که بچهدار میشود یا دورانی که فرزندانش به سنین نوجوانی میرسند یا هنگامی که دوران بازنشستگیاش فرا میرسد، متفاوت است و به همین علت شبکه پیشفرض مغز هم دچار تغییر میشود.
بررسیهای دیگر مادران را برای دورههای طولانیتر پیگیری کردهاند تا ببینند آیا تغییرات پس از بارداری در مغز به حد پایه باز میگردند یا دائمی هستند و انجام بررسیهای مشابه مغز پدران هم ضرورت دارد.
کد خبر 710300 برچسبها زنان - حاملگی مغز والدینمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: زنان حاملگی مغز والدین تغییرات مغزی اسکن کردند رخ می دهد تازه پدر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۱۳۷۲۳۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نقشه تلسکوپ فضایی «جیمز وب» از آبوهوای یک سیاره فراخورشیدی
«تلسکوپ فضایی جیمز وب» به پژوهشگران در نقشهبرداری از آبوهوای یک سیاره فراخورشیدی کمک کرد.
به گزارش ایسنا، یک گروه بینالمللی از پژوهشگران با موفقیت از «تلسکوپ فضایی جیمز وب» برای ترسیم نقشه آبوهوایی یک سیاره فراخورشیدی غولپیکر گازی داغ استفاده کردند.
به نقل از ناسا، بررسیهای دقیق در طیف گستردهای از نور فروسرخ میانی، همراه با مدلهای سهبعدی آبوهوا و مشاهدات پیشین تلسکوپهای دیگر، وجود ابرهای متراکم و مرتفع را نشان میدهند که آسمان را هنگام روز و شب میپوشانند و همچنین، بادهای استوایی را به نمایش میگذارند که گازهای جوی را با سرعت ۵۰۰۰ مایل در ساعت در اطراف سیاره فراخورشیدی «WASP-43 b» ادغام میکنند.
این جدیدترین نمایش علم سیارات فراخورشیدی به شمار میرود که اکنون با توانایی خارقالعاده جیمز وب برای بررسی تغییرات دما و تشخیص گازهای اتمسفر در تریلیونها مایل دورتر امکانپذیر شده است.
سیاره فراخورشیدی WASP-43 b یک نوع «مشتری داغ»(Hot Jupiter) است. این سیاره هماندازه مشتری عمدتا از هیدروژن و هلیوم ساخته شده و بسیار داغتر از سایر سیارات غولپیکر منظومه شمسی است. اگرچه ستاره آن کوچکتر و سردتر از خورشید است اما WASP-43 b در فاصله ۱.۳ میلیون مایلی میچرخد که کمتر از یک بیست و پنجم فاصله بین عطارد و خورشید است.
با چنین مداری، سیاره از نظر جزر و مدی قفل میشود؛ به این معنی که یک طرف آن به طور مداوم روشن است و طرف دیگر در تاریکی دائمی قرار دارد. اگرچه طرف شب هرگز هیچ تابش مستقیمی را از ستاره دریافت نمیکند اما بادهای شدید در حال وزش به سمت شرق، گرما را از طرف روز به اطراف انتقال میدهند.
از زمان کشف سیاره WASP-43 b در سال ۲۰۱۱، تلسکوپهای متعددی از جمله «تلسکوپ فضایی هابل» و «تلسکوپ فضایی اسپیتزر» آن را رصد کردهاند. «تیلور بل»(Taylor Bell) پژوهشگر «مؤسسه تحقیقات محیطی منطقه خلیج»(BAERI) و پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: با تلسکوپ فضایی هابل، به وضوح میتوانیم ببینیم که بخار آب در طرف روز سیاره وجود دارد. هابل و اسپیتزر هر دو نشان دادند که ممکن است ابرهایی در سمت شب وجود داشته باشند اما ما به بررسیهای دقیقتر با تلسکوپ فضایی جیمز وب نیاز داشتیم تا نقشهبرداری را از دما، پوشش ابر، بادها و ترکیب دقیقتر اتمسفر در سراسر سیاره آغاز کنیم.
اگرچه WASP-43 b آن قدر کوچک، کمنور و نزدیک به ستاره خود است که تلسکوپ نمیتواند مستقیما آن را ببیند اما دوره مداری کوتاه سیاره که تنها ۱۹.۵ ساعت است، آن را برای «طیفسنجی منحنی فاز» ایدهآل میکند. روش طیفسنجی منحنی فاز شامل بررسی تغییرات کوچک در روشنایی منظومه ستاره-سیاره در حالی است که سیاره به دور ستاره میچرخد.
از آنجا که مقدار نور فروسرخ میانی منتشرشده از یک جرم تا حد زیادی به گرمای آن بستگی دارد، دادههای روشنایی جیمز وب را میتوان برای محاسبه دمای سیاره مورد استفاده قرار داد.
این گروه پژوهشی به مدت بیش از ۲۴ ساعت از «دستگاه فروسرخ میانی»(MIRI) جیمز وب برای اندازهگیری نور منظومه WASP-43 در هر ۱۰ ثانیه استفاده کردند. بل توضیح داد: ما با مشاهده کل یک مدار توانستیم دمای طرفهای متفاوت سیاره را هنگام چرخش در دید محاسبه کنیم. براساس این محاسبات، ما توانستیم نقشهای را از دمای سراسر سیاره بسازیم.
اندازهگیریها نشان میدهند که دمای هوای طرف روز سیاره به طور میانگین نزدیک به ۱۲۵۰ درجه سلسیوس است؛ در حالی که دمای طرف شب به ۶۰۰ درجه سلسیوس میرسد و به طور قابل توجهی خنکتر است. این دادهها به یافتن داغترین نقطه روی سیاره کمک میکنند که از نقطه دریافتکننده بیشترین تشعشعات ستارهای، کمی به سمت شرق جابهجا میشود. این تغییر به دلیل وزش بادهایی رخ میدهد که هوای گرم را به سمت شرق حرکت میدهند.
«مایکل رومن»(Michael Roman) پژوهشگر «دانشگاه لستر»(University of Leicester) و از پژوهشگران این پروژه گفت: این واقعیت که ما میتوانیم دما را به این روش ترسیم کنیم، گواه واقعی بر حساسیت و ثبات جیمز وب است.
پژوهشگران برای تفسیر نقشه، از مدلهای جوی سهبعدی پیچیده مانند مدلهایی استفاده کردند که برای درک آبوهوا و اقلیم روی زمین به کار میروند. تحلیلها نشان میدهند که طرف شب سیاره احتمالا در یک لایه متراکم و مرتفع از ابرها پوشیده شده است و این لایه، مانع راه یافتن بخشی از نور فروسرخ به فضا میشود. در نتیجه، اگرچه طرف شب بسیار گرم است اما نسبت به زمانی که ابری در آن وجود نداشته، کمنورتر و خنکتر به نظر میرسد.
طیف گسترده نور فروسرخ میانی که توسط جیمز وب گرفته شده است، اندازهگیری میزان بخار آب و متان اطراف سیاره را ممکن میسازد. «جوآنا بارستو»(Joanna Barstow) پژوهشگر «دانشگاه آزاد انگلستان»(The Open University of UK) و از پژوهشگران این پروژه گفت: جیمز وب به ما فرصت داده است تا دقیقا متوجه شویم کدام مولکولها را میبینیم و محدودیتهایی را برای فراوانی آنها قائل شویم.
طیفهای بررسیشده نور، نشانههای آشکاری را از بخار آب در طرف شب و طرف روز سیاره نشان میدهند که اطلاعات بیشتری را درباره تراکم ابرها و ارتفاع آنها در جو ارائه میکنند.
همچنین، پژوهشگران با کمال تعجب دریافتند که دادهها کمبود متان را در همه نقاط جو نشان میدهند. از آنجا که روز برای وجود متان خیلی گرم است، متان باید هنگام شب خنکتر، پایدار و قابل تشخیص باشد.
بارستو توضیح داد: این واقعیت که ما متان نمیبینیم، به ما میگوید که سرعت باد در سیاره WASP-43 b باید به حدود ۵۰۰۰ مایل در ساعت برسد. اگر بادها گاز را از طرف روز به طرف شب سیاره حرکت دهند و دوباره به سرعت بازگردند، زمان کافی برای بروز واکنشهای شیمیایی تولیدکننده مقادیر قابل تشخیص متان در سمت شب وجود نخواهد داشت.
پژوهشگران معتقدند که به دلیل این اختلاط ناشی از باد، شیمی اتمسفر در سراسر سیاره یکسان است. این نتیجه در پژوهشهای پیشین که با تلسکوپهای هابل و اسپیتزر انجام شدند، مشخص نبود.
این پژوهش در مجله «Nature Astronomy» به چاپ رسید.
در انیمیشن زیر میتوانید نقشه دمای سیاره WASP-43 b را ببینید.
انتهای پیام